Chuyên mục

Dấu hiệu “HACKER” đã tấn công hệ thống nhà thông minh của bạn!

Đánh giá bài viết

Hệ thống nhà thông minh của bạn mang lại sự tiện nghi và hiệu quả, nhưng nếu không được bảo mật đúng cách, nó có thể trở thành “cửa ngõ” cho hacker xâm nhập. Dưới đây là những dấu hiệu cảnh báo rõ ràng cho thấy bạn cần nâng cấp bảo mật ngay lập tức để bảo vệ thiết bị và dữ liệu của mình.

Thống kê số liệu các cuộc tấn công đối với hệ thống iOT

Các thiết bị nhà thông minh (smarthome) đang trở thành mục tiêu ngày càng phổ biến của các cuộc tấn công mạng, đặc biệt là thông qua các thiết bị IoT (Internet of Things). Dưới đây là một số số liệu thống kê liên quan đến các cuộc tấn công này:

Tăng trưởng thiết bị IoT và nguy cơ tấn công: Theo báo cáo, số lượng thiết bị kết nối IoT dự kiến sẽ tăng lên gần 30% vào năm 2027. Sự gia tăng này mở rộng bề mặt tấn công, khiến các mối đe dọa trở nên thường trực hơn. (VnEconomy)
Dữ liệu không được mã hóa: Khoảng 98% dữ liệu IoT không được mã hóa, tạo điều kiện cho hacker dễ dàng thu thập và đọc được các dữ liệu mật được trao đổi giữa các thiết bị. (Học viện VNNIC)
Thiết bị IoT tại Việt Nam: Có tới 70% thiết bị IoT tại Việt Nam có nguy cơ bị tấn công mạng. Trong số 316.000 camera giám sát được kết nối và công khai trên mạng Internet, hơn 147.000 thiết bị có lỗ hổng, chiếm 65%. (Bộ Thông tin và Truyền thông)
Tấn công vào hệ thống CNTT trọng yếu: Trong 6 tháng đầu năm 2022, Việt Nam ghi nhận hơn 48.600 cuộc tấn công với nhiều hình thức tinh vi vào các hệ thống công nghệ thông tin trọng yếu của Đảng và Nhà nước. (An Toàn Thông Tin)
Tấn công vào thiết bị IoT: Số lượng các cuộc tấn công vào thiết bị IoT và OT (Operational Technology) đang gia tăng. Hơn một nửa số tổ chức được khảo sát cho biết số lượng các cuộc tấn công nhắm vào các thiết bị IoT/OT trong tổ chức của họ đang “tăng lên” hoặc “tăng đáng kể” trong 1 đến 2 năm qua. (VNMedia)

Những số liệu này cho thấy tầm quan trọng của việc tăng cường bảo mật cho các thiết bị smarthome và IoT, nhằm bảo vệ dữ liệu cá nhân và đảm bảo an toàn cho người sử dụng.

Xem thêm: 10+ Cách bảo vệ nhà thông minh khỏi hacker! Đừng để hacker kiểm soát, “dòm lén” nhà thông minh của bạn!

Dấu hiệu “HACKER” đã tấn công hệ thống nhà thông minh của bạn!

#1. Thiết bị hoạt động chậm và bất thường

Một trong những dấu hiệu đầu tiên cho thấy hệ thống nhà thông minh của bạn có vấn đề là thiết bị hoạt động chậm và không còn ổn định như trước. Điều này có thể là dấu hiệu của việc bị tấn công hoặc xâm nhập trái phép.

Dấu hiệu cụ thể:

Đèn thông minh phản hồi chậm hơn bình thường khi bật/tắt.
Camera giám sát bị giật lag hoặc không ghi hình liên tục.
Loa thông minh tự phát âm thanh hoặc phản hồi không chính xác dù bạn không ra lệnh.
Các thiết bị điều khiển từ xa không còn nhạy hoặc mất kết nối đột ngột.

Nguyên nhân:

Hacker có thể đã xâm nhập vào thiết bị và sử dụng tài nguyên của nó để thực hiện các hoạt động trái phép như tấn công DDoS.
Thiết bị bị nhiễm mã độc hoặc phần mềm độc hại, khiến hệ thống hoạt động không ổn định.
Dữ liệu đang bị truyền đi trái phép đến địa chỉ lạ, làm chậm băng thông mạng của bạn.

Giải pháp:

Kiểm tra tất cả các thiết bị trong hệ thống để tìm ra thiết bị có dấu hiệu bất thường.
Cập nhật firmware lên phiên bản mới nhất để vá lỗ hổng bảo mật.
Đổi mật khẩu thiết bị và router ngay lập tức để ngăn chặn xâm nhập trái phép.
Giám sát lưu lượng mạng để phát hiện các hoạt động gửi dữ liệu bất thường.

#2. Xuất hiện truy cập lạ trong nhật ký hệ thống

Nhật ký hoạt động của hệ thống nhà thông minh là nơi ghi lại lịch sử truy cập và điều khiển thiết bị. Nếu bạn thấy các kết nối không rõ nguồn gốc hoặc từ địa chỉ IP lạ, đó là dấu hiệu rõ ràng của việc bị xâm nhập.

Dấu hiệu cụ thể:

Xuất hiện thông báo “đăng nhập từ thiết bị không xác định” hoặc từ các khu vực khác nhau.
Thấy địa chỉ IP lạ trong nhật ký kết nối của ứng dụng quản lý smarthome.
Nhận thông báo thay đổi cấu hình thiết bị mà bạn không thực hiện.

Nguyên nhân:

Mật khẩu thiết bị hoặc tài khoản quản lý bị lộ, tạo điều kiện cho hacker truy cập.
Tính năng truy cập từ xa của thiết bị chưa được bảo mật đúng cách.
Các lỗ hổng bảo mật chưa được vá khiến hệ thống dễ bị xâm nhập.

Giải pháp:

Kiểm tra nhật ký hoạt động trong ứng dụng quản lý nhà thông minh để xác định thời điểm và địa chỉ IP xâm nhập.
Đổi mật khẩu tài khoản quản lý và bật tính năng xác thực hai yếu tố (2FA) để tăng cường bảo mật.
Tắt tính năng truy cập từ xa trên các thiết bị không cần thiết.
Quét hệ thống để đảm bảo các thiết bị không nhiễm phần mềm độc hại.

#3. Phần mềm không được cập nhập

Nhiều thiết bị nhà thông minh phụ thuộc vào firmware và phần mềm để hoạt động. Nếu bạn chưa cập nhật thiết bị lên phiên bản mới nhất, các lỗ hổng bảo mật chưa được vá sẽ trở thành mục tiêu dễ dàng cho hacker.

Dấu hiệu cụ thể:

Ứng dụng quản lý thiết bị thông báo phiên bản cũ, chưa được cập nhật.
Các thiết bị hoạt động không ổn định hoặc xuất hiện lỗi.
Nhà sản xuất phát hành cảnh báo về các bản vá bảo mật mới nhưng bạn chưa cập nhật.

Nguyên nhân:

Người dùng bỏ qua các thông báo cập nhật firmware từ nhà sản xuất.
Thiết bị quá cũ và không còn được nhà sản xuất hỗ trợ cập nhật.

Giải pháp:

Truy cập vào ứng dụng quản lý hoặc trang web của nhà sản xuất để kiểm tra và cập nhật firmware.
Bật tính năng tự động cập nhật trên các thiết bị hỗ trợ để không bỏ lỡ các bản vá bảo mật.
Đối với thiết bị không còn được hỗ trợ, nâng cấp lên thiết bị mới có khả năng bảo mật cao hơn.

#4. Giao thức kết nối hoạt động bất thường

Hệ thống nhà thông minh phụ thuộc vào các giao thức kết nối để kết nối và điều khiển. Nếu các giao thức này có lưu lượng tăng đột biến hoặc thường xuyên bị gián đoạn, có thể hacker đang lợi dụng thiết bị IoT của bạn.

Bảng Tổng Hợp: Dấu Hiệu Cảnh Báo Từ Các Giao Thức Kết Nối Nhà Thông Minh

Giao Thức Kết Nối	Dấu Hiệu Cảnh Báo	Nguyên Nhân Tiềm Ẩn	Cách Khắc Phục
Wi-Fi	– Kết nối mạng bị chậm hoặc gián đoạn đột ngột. – Lưu lượng mạng tăng đột biến. – Xuất hiện thiết bị lạ trong mạng Wi-Fi.	– Mật khẩu Wi-Fi bị hack. – Thiết bị IoT truyền dữ liệu trái phép. – Lỗ hổng bảo mật trong mạng Wi-Fi.	– Đổi mật khẩu Wi-Fi mạnh hơn và sử dụng WPA3. – Kiểm tra danh sách thiết bị trên router. – Tạo Guest Network riêng cho IoT.
Zigbee	– Thiết bị phản hồi chậm hoặc mất kết nối. – Tín hiệu giao tiếp giữa các thiết bị không đồng bộ. – Hiện tượng nhiễu sóng.	– Nhiễu sóng với Wi-Fi (cùng băng tần 2.4GHz). – Hacker gây nhiễu hoặc xâm nhập. – Lỗi cấu hình mạng Zigbee.	– Đổi kênh Zigbee để tránh trùng với Wi-Fi. – Đặt hub trung tâm tại vị trí ít nhiễu sóng. – Sử dụng thiết bị có chứng nhận Zigbee.
Z-Wave	– Thiết bị phản hồi chậm hoặc hoạt động không ổn định. – Không đồng bộ giữa thiết bị và hub trung tâm.	– Hub trung tâm bị lỗi hoặc bị xâm nhập. – Lỗi kết nối giữa các thiết bị Z-Wave.	– Kiểm tra và khôi phục hub trung tâm. – Đặt lại kết nối giữa các thiết bị Z-Wave. – Cập nhật firmware cho thiết bị.
Thread	– Mất kết nối giữa các thiết bị trong mạng mesh. – Thiết bị không kết nối với hệ thống chính.	– Mạng Thread gặp lỗi kết nối hoặc bị hacker gây nhiễu. – Thiết bị chưa được cập nhật bảo mật.	– Kiểm tra trạng thái của thiết bị và cập nhật firmware. – Xác định các điểm bị nhiễu và cấu hình lại mạng.
Bluetooth Low Energy (BLE)	– Thiết bị hoạt động trong phạm vi ngắn hơn bình thường. – Kết nối liên tục bị ngắt. – Các thiết bị phản hồi chậm.	– Kết nối BLE bị gián đoạn do tấn công relay (truyền tiếp). – Lỗi ghép nối hoặc nhiễu tín hiệu.	– Kiểm tra và ghép nối lại thiết bị BLE. – Tắt tính năng kết nối công khai nếu không cần thiết. – Đặt thiết bị ở gần hub hơn.

Xem thêm:

#5. Nhận được thông báo hoặc email lạ từ nhà sản xuất

Đôi khi, nhà sản xuất thiết bị gửi email hoặc thông báo về các hoạt động bất thường, nhưng người dùng thường bỏ qua.

Dấu hiệu cụ thể:

Thông báo cho biết thiết bị đã bị truy cập từ địa chỉ IP lạ.
Email cảnh báo về các lỗ hổng bảo mật hoặc khuyến cáo nâng cấp firmware.
Cảnh báo về hoạt động đáng ngờ từ tài khoản quản lý smarthome.

Nguyên nhân:

Tài khoản người dùng hoặc thiết bị đã bị phát hiện có nguy cơ bảo mật.
Nhà sản xuất phát hiện ra lỗ hổng bảo mật và khuyến cáo nâng cấp ngay lập tức.

Giải pháp:

Kiểm tra các email hoặc thông báo từ nhà sản xuất và làm theo hướng dẫn khắc phục.
Thay đổi mật khẩu và bật xác thực hai yếu tố (2FA) cho tài khoản quản lý.
Liên hệ với bộ phận hỗ trợ của nhà sản xuất để được hướng dẫn chi tiết.

Kết Luận

Nếu hệ thống nhà thông minh của bạn có bất kỳ dấu hiệu nào như thiết bị hoạt động chậm, lưu lượng mạng bất thường, phần mềm chưa được cập nhật hoặc xuất hiện truy cập lạ, hãy ngay lập tức thực hiện các biện pháp nâng cấp bảo mật. Việc đảm bảo an toàn cho nhà thông minh không chỉ bảo vệ thiết bị mà còn giữ an toàn cho gia đình và dữ liệu cá nhân của bạn. Đừng bỏ qua bất kỳ cảnh báo nào, hành động sớm sẽ giúp bạn tránh được các rủi ro tiềm ẩn từ hacker!

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

CóKhông

Bài viết có hữu ích không?
Hãy chia sẻ bài viết nếu thấy hay nhé!!

Trương Tuấn Việt Tiến

Anh Trương Tuấn Việt Tiến (Founder Matter Vietnam), xuất thân là kỹ sư phần mềm, hơn 10 năm nghiên cứu về các giao thức và thiết bị nhà thông minh (Smart Home) chuẩn Apple. Anh am hiểu sâu sắc về nhà thông minh để đưa ra các giải pháp đồng bộ với Apple Home Kit, giúp khách hàng có trải nghiệm tự động hoá mượt mà, thuận tiện nhưng với chi phí hợp lý.

Tất cả bài viết